- Pankreas iltihabı, tıbbi adıyla pankreatit, ani gelişebileceği gibi uzun sürece yayılan kronik bir hastalık tablosu da oluşturabilir. Her iki durumda da dikkatli değerlendirme ve uygun tedavi gerektirir. Özellikle tedavi edilmediğinde, ciddi komplikasyonlara ve kalıcı doku hasarına yol açabilir.
Pankreas iltihabı belirtileri şişkinlik, hazımsızlık, ateş
ve karında hassasiyet olarak ortaya çıkabilir. Tüm belirtileri ve bu duruma
sebep olabilecek etkenleri detaylarıyla açıkladık.
Pankreas İltihabı Belirtileri
Pankreatit genellikle karın ağrısıyla başlar ve bu ağrı
zamanla sırta veya vücudun diğer bölgelerine yayılabilir. Şiddeti kişiden
kişiye değişebilmekle birlikte, ağrı bazen keskin ve bıçak saplanır tarzda
hissedilebilir.
Pankreas iltihabının olası belirtileri şu şekilde
sıralanabilir:
- Karında şişkinlik,
- Mide bulantısı,
- Kusma,
- İshal,
- Hazımsızlık hissi,
- Ateş,
- Ciltte ve gözlerin beyazlarında sarılık,
- Dışkının kil renginde olması,
- Yorgunluk hissiyatı,
- Hıçkırık,
Tüm belirtiler bilgilendirme amaçlı sıralanmış olup teşhis
niteliği taşımamaktadır. Belirtiler hastadan hastaya değişiklik gösterebilir.
Bedeninizde herhangi bir sorun fark ettiğinizde bir sağlık uzmanına
danışmalısınız.
Pankreas iltihabı belirtileri durum daha ciddi bir hale
geldiğinde; doku hasarı, enfeksiyon ve kist oluşumu şeklinde seyredebilir.
Toksinler kan dolaşımına girdiğinde akciğer ve böbrekler ciddi şekilde zarar
görebilir.
Pankreas İltihabı Nedir?
Pankreas, sindirim sisteminde önemli rol üstlenen büyük bir
bezdir. İnce bağırsağa enzim salgılayarak besinlerin sindirilmesini sağlar.
Aynı zamanda insülin ve glukagon gibi hormonları üreterek kan şekeri dengesini
kontrol eder.
Pankreatit yani pankreas iltihabı da sindirim enzimlerinin
pankreasta aktifleşerek organa saldırması sonucu oluşur. Bu iltihaplanma akut
ve kronik olmak üzere ikiye ayrılır.
Akut ve Kronik Pankreas İltihaplanması
Pankreas iltihaplanması akut veya kronik olabilir. Akut
pankreatit aniden gelişir ve uygun tedaviyle kısa süre içerisinde iyileşebilir.
Kronik pankreatit de zamanla gelişen bir durumdur. Sindirim ve
metabolizmada ciddi problemlere sebep olabilir.
Akut yani ani pankreas iltihaplanması pek çok sebepten
kaynaklı olabilir.
Pankreas iltihaplanmasının olası nedenleri şu şekildedir:
- Safra kesesinde bulunan taşlar,
- Sık alkol tüketimi,
- Bazı ilaçlar,
- Bazı karın ameliyatları,
- Viral enfeksiyonların bir kısmı,
- Kalıtsal anomaliler,
- Pankreas kanseri,
- Tümörler,
- Çölyak gibi otoimmün hastalıklar,
Tüm bunlar dışında pankreas iltihaplanması yaşayan kişilerin bir kısmında durumun nedeni tam olarak belirlenemeyebilir. Ayrıca sigara, fazla kilo ve kontrol edilmeyen diyabetin de ani pankreas iltihaplanmasında risk oluşturduğu gözlemlenmiştir.
Pankreas İltihaplanması Ağrısı Nereye Vurur?
Pankreas mide arkasında yer alan önemli bir organdır.
İltihaplanması durumunda ilk ve en sık görülen belirti karın ağrısı olabilir.
Ağrı zamanla diğer bölgelere de yayılabilir.
Genellikle ağrı ilk anında karnın üst kısmında hissedilir.
Zamanla şiddetli ve bıçak saplanması gibi hissedilebilir. Ağrının belirgin
özelliği sırta doğru yayılmasıdır. Pankreasın konumundan dolayı omurga
civarında da ağrı hissedilebilir. Ancak bu ağrı farklı hastalıkların da
belirtisi olabilir. En net tanı ve tedavi süreci için doktorunuza
danışmalısınız.
Pankreas iltihabı belirtileri yalnızca ağrı değil mide
bulantısı ve kusma şeklinde de ortaya çıkabilir. Bunun yanı sıra ateş, karında
hassasiyet ve şişkinlik de hissedilebilir.
Pankreas İltihabı Tanı ve Tedavi Süreci
Pankreatit tanısında ilk adım hastanın öyküsünün alınması ve
fizik muayenedir. Ardından laboratuvar testleri yapılır. Kan testlerinde amilaz
ve lipaz gibi pankreas enzimlerinin yüksek olması tanı koydurucu olabilir.
Gerekli durumlarda BT (bilgisayarlı tomografi), MR veya ultrason gibi
görüntüleme yöntemlerine başvurulur.
Tedavi yaklaşımı, hastalığın şiddetine göre değişir. Hafif
vakalarda hastaneye yatış gerekmezken, orta ve şiddetli durumlarda hastanede
takip ve destek tedavileri (damar yoluyla sıvı takviyesi, ağrı kesici tedavisi
vb.) uygulanabilir.
Pankreas iltihaplanması ciddi bir sağlık problemi olup
tedavi edilmediğinde şiddetli semptomlara sebep olabilir. Bu nedenle kendinizde
bu durumdan şüphelendiğinizde hızlı bir şekilde sağlık kuruluşuna başvurmanız
gereklidir.