Karaciğer, vücudumuzun en önemli ve çok yönlü organlarından biridir. Toksinlerin vücuttan atılması, enerji depolanması ve metabolik denge gibi pek çok hayati işlevi yerine getirir. Ancak bazı durumlarda karaciğerin bu görevleri sağlıklı şekilde yerine getirememesi, karaciğer enzimlerinin yükselmesine yol açabilir.
Bazı durumlarda karaciğer işlevlerini doğru bir şekilde
yerine getiremez. Bunun sonucunda da karaciğer enzimleri yükselir.
Peki, karaciğer enzimleri neden yükselir ve bu durumda ne
yapılmalı? Detaylarıyla açıkladık!
Karaciğer Enzimleri Neden Yükselir?
Karaciğer oldukça karmaşık bir organdır. Burada birçok enzim
üretilir ve bu enzimler vücudun dengesinin sağlanması için önemlidir.
Karaciğer tarafından üretilen enzimlerin başında AST, ALT VE
ALP gelir. Karaciğerin doğru bir şekilde çalıştığını anlayabilmek için de bu
enzimlerin oranlarına bakılır. Bu enzim seviyelerinin normalden yüksek veya
düşük olması çeşitli hastalıkların habercisi olabilir.
Karaciğer enzimlerinin yükselmesinin başlıca nedenleri şu
şekildedir:
- Hepatit C ve B
- Kullanılan bazı ilaçlar
- Otoimmün hepatit
- Wilson Hastalığı
- Karaciğer tümörleri
- Toksik maddeler
- Kalp yetmezliği
Şimdi de bu nedenleri ve karaciğere etkisini daha detaylı
olarak inceleyelim!
Hepatit C ve B
Hepatit C ve B karaciğer iltihaplanmasına sebep olabilir.
Bunun sonucunda da karaciğerdeki enzimlerin seviyeleri yükselir. Tedavi
edilmediğinde daha ciddi karaciğer problemlerine sebep olabilir.
Kullanılan Bazı İlaçlar
Yaygın ve bilinçsiz kullanılan ağrı kesiciler karaciğer
üzerinde toksik etkilere sebep olabilir. Özellikle uzun süreli aşırı
kullanımlarda karaciğer hasar görebilir ve bu da enzim seviyelerini
yükseltebilir.
Otoimmün Hepatit
Bağışıklık sistemi karaciğer hücrelerine saldırabilir ve
bunun sonucunda karaciğer iltihaplanması oluşur. Otoimmün hepatit olarak
adlandırılan bu durum enzim seviyelerini de yükseltir. Tedavi edilmediğinde
karaciğer yetmezliğine sebep olabilir.
Wilson Hastalığı
Wilson hastalığı vücutta fazla bakır birikimi sonucunda
oluşur. Bunun sonucunda karaciğer işlevleri bozulur. Genetik bir
hastalıktır.
Karaciğer Tümörleri
Karaciğerde meydana gelen kanserli tümörler karaciğer
işlevlerini direkt olarak etkileyebilir ve enzim seviyelerinin yükselmesine
sebep olabilir.
Toksik Maddeler
Aşırı alkol tüketimi, bazı zehirler karaciğeri doğrudan
etkileyebilir. Karaciğer zamanla zarar görür ve bunun sonucunda enzim
seviyeleri de yükselir.
Kalp Yetmezliği
Kalp yetmezliği yaşayan kişilerde kan dolaşımı direkt olarak etkilenir. Bunun sonucunda karaciğerdeki kan dolaşımında da problemler meydana gelebilir ve buna bağlı olarak enzim seviyeleri yükselebilir.
Karaciğer Enzim Yükselmesi Belirtileri
Karaciğerin işleyişinde meydana gelen problemler vücudun
genelinde bazı belirtilere sebep olabilir. Bunun yanı sıra semptomlar her zaman
çok belirgin de olmayabilir.
Karaciğer enzim yükselmesinin olası belirtileri şu
şekildedir:
- Ciltte ve gözlerde sararma,
- Sağ üst karında ağrı ve rahatsızlık hissi,
- Bulantı,
- Kusma,
- İştah azalması,
- Koyu kahverengi renkli idrar,
- Yorgunluk,
- Halsizlik,
Karaciğer vücut işleyişi için oldukça hayati bir organ
olduğundan işlevini doğru bir şekilde yerine getirmediğinde çok ciddi
problemler meydana gelebilir. Bu nedenle herhangi bir problemden
şüphelendiğinizde sağlık kuruluşuna başvurmak önem arz eder.
Ne Zaman Doktora Başvurmalı?
Karaciğer sağlığı, genel vücut sağlığının temel taşlarından
biridir. Bu nedenle yukarıdaki belirtilerden herhangi biriyle karşılaşıldığında
gecikmeden bir sağlık kuruluşuna başvurmak büyük önem taşır. Erken tanı ve
doğru tedaviyle karaciğer kaynaklı pek çok sorun kontrol altına alınabilir.